فرقی نمی‌کند که محل کار شما پشت میز باشد یا جایی با ماشین‌آلات سنگین، در هر صورت خطراتی وجود دارند که هر جایی باشید در کمین شما هستند و شما باید نسبت به آن‌ها آگاهی داشته باشید. ایمن‌ترین محیط برای کار کردن زمانی فراهم می‌شود که همه اعضای یک سازمان در تمام سطوح نکات ایمنی در محیط کار را طبق استانداردهای تعیین شده رعایت کنند.
در این مقاله اصطلاح ایمنی در محیط کار را تعریف می‌کنیم و توضیح می‌دهیم مسئولیت ایمن کردن محیط کار بر عهده چه کسی است. در نهایت مهم‌ترین نکات ایمنی در محیط کار را که همه باید رعایت کنند، به شما معرفی می‌کنیم.
ایمنی محیط کار چیست؟
به منظور محافظت از نیروی کار و سالم برگشتن هر کارمندی به خانه‌اش، مسائلی وجود دارند که تمامی افراد در هر موقعیت شغلی باید از آن‌ها آگاه باشند. یعنی در واقع همه در حفظ ایمنی محیط کار در یک سازمان نقش دارند. درس مهمی که ویروس کرونا به همه داد این بود که سلامت تمام اعضای یک سازمان نقش حیاتی در کل سازمان دارد و همه باید در جهت حفظ آن تلاش کنند.
برنامه‌ریزی برای ایمن‌سازی محیط کار شامل تمام فرایندها، پروتکل‌ها و راهنمایی‌هایی می‌شود که به کاهش بروز خطر در محل کار و آسیب رسیدن به کارمندان کمک می‌کنند. تمام کارمندان یک سازمان باید نسبت به رعایت نکات ایمنی در محیط کار متعهد باشند تا بتوانند یک محیط کار امن و سالم داشته باشند. با رعایت تمامی نکات لازم در صورت بروز کوچک‌ترین خطری می‌توان به سرعت آن را شناسایی کرد و نسبت به رفع آن اقدامات لازم را انجام داد.
چرا رعایت نکات ایمنی در محیط کار اهمیت دارد؟
وقتی تمام اعضای یک سازمان گرد هم جمع می‌شوند تا یک محیط کار ایمن داشته باشند، احتمال هر نوع آسیب و بیماری در آن محیط از بین می‌رود و این خود مزایای زیادی به همراه دارد. مزایایی مثل:
- افزایش کارایی و بهره‌وری کارمندان
- کاهش هزینه‌های مربوط به جراحت‌ها و بیماری و هزینه‌های مربوط به بیمه
- تقویت روحیه کارمندان
- فرهنگ ایمنی قوی‌تر و انعطاف‌پذیرتر با کارمندانی مسئولیت‌پذیر
مسئولیت ایمن نگه داشتن یک محیط کاری بر عهده چه کسی است؟
در بعضی از شرکت‌ها بخش منابع انسانی وظیفه دارد که از رعایت تمامی استانداردها و قوانین مربوط به ایمنی محیط کار اطمینان حاصل کند. اما ممکن است برخی از شرکت‌ها منابع انسانی نداشته باشند و در این صورت این وظیفه بر عهده مدیران و سرپرستان آن سازمان است که از رعایت نکات ایمنی در محیط کار توسط همه کارمندان اطمینان حاصل کنند. اما رعایت نکات ایمنی به طور کلی بر عهده همه کارمندان و اعضای شرکت است.
۱۰ قانون مهم درباره نکات ایمنی در محیط کار
قوانین ساده و در عین حال مهمی وجود دارند که در صورت رعایت آن‌ها از جانب تمام اعضای یک سازمان می‌توان ایمنی مربوط به آن محیط را تا حد زیادی بالا برد. قوانینی که در ادامه ذکر می‌شوند، تنها قوانین مربوط به نکات ایمنی در محیط کار اداری نیستند که وجود دارند. اما می‌توان گفت مهم‌ترین آن‌ها هستند که به کاهش ریسک خطر در محیط کار کمک خیلی زیادی می‌کنند. در ادامه مهم‌ترین نکاتی که هر روز برای رعایت ایمنی محیط کار باید رعایت کنید معرفی می‌شوند.
۱- از ابزار، تجهیزات و ماشین‌آلات به درستی استفاده کنید
استفاده صحیح از ابزار و ماشین‌آلات می‌تواند از صدمات زیادی جلوگیری کند. همچنین اگر وسایل برقی یا خطرناک در محل کارتان دارید، برای استفاده از آن‌ها حتما باید آموزش‌های لازم را دریافت کنید یا در صورت لزوم گواهی استفاده از آن‌ها را بگیرید.
نکته مهم دیگر این است که برای راحتی کارتان تجهیزات لازم را فراهم کنید. مثلا اگر در محیط کار قرار است وسایل سنگینی بلند کنید، برای جلوگیری از آسیب رساندن خود از وسایلی مثل چرخ دستی یا لیفتراک برای بلند کردن یا جابه‌جایی آن‌ها استفاده کنید.
۲- شرایط ناامن را گزارش دهید
در برخی از مواقع به خصوص کارگران از ترس توبیخ شدن یا جلوگیری از هر نوع دردسری، شرایط ناامن و خطرناک را به مافوقشان اعلام نمی‌کنند. این موضوع بسیار جدی است؛ چون احتمال بروز هر نوع حادثه و آسیبی را افزایش می‌دهد. تمامی اعضای یک سازمان در صورت مشاهده شرایط ناامن باید سریعا شرایط را گزارش دهند تا بتوانند از سلامت خود و همکارانشان محافظت کنند.
در برخی از مواقع به خصوص کارگران از ترس توبیخ شدن یا جلوگیری از هر نوع دردسری، شرایط ناامن و خطرناک را به مافوقشان اعلام نمی‌کنند. این موضوع بسیار جدی است؛ چون احتمال بروز هر نوع حادثه و آسیبی را افزایش می‌دهد. تمامی اعضای یک سازمان در صورت مشاهده شرایط ناامن باید سریعا شرایط را گزارش دهند تا بتوانند از سلامت خود و همکارانشان محافظت کنند.
۳- از تمام وسایل و لباس‌های ایمنی استفاده کنید
اگر در کارتان وسایلی مثل لباس ضد حریق یا لباس‌های مخصوص مثل کفش ضد لغزش وجود دارند، همیشه و هر روز آن‌ها را بپوشید. یا مثلا اگر در جایی کار می‌کنید که زباله و گرد و خاک زیادی دارد یا با مواد شیمیایی سروکار دارید از ماسک‌های تنفسی استفاده کنید.
۴- استراحت را فراموش نکنید
استراحت کردن در بازه‌های زمانی مختلف اهمیت خیلی زیادی دارد. همیشه یادتان باشد که خستگی یکی از عواملی است که باعث بروز حوادث خطرناک می‌شود. هرچقدر بیشتر خسته باشید، از خطرات موجود در محیط اطرافتان آگاهی کمتری دارید و در نتیجه بیشتر در معرض آسیب هستید. سعی کنید کارهای سنگین‌تر و سخت‌تر را در آغاز روز کاری و زمان‌هایی که هوشیاری بیشتری دارید انجام دهید.
۵- محل کارتان را تمیز و مرتب نگه دارید
همیشه سعی کنید اقلام غیرضروری را از سر راهتان بردارید و در پایان کار، محل را ضدعفونی کنید. تحقیقات نشان داده‌اند که ۳۶/۵ درصد مرگ و میر در محل کار به خاطر زمین خوردن کارگران اتفاق می‌افتد. پس فراموش نکنید که زمین را تمیز نگه دارید و وسایل اضافی را جلوی راه نگذارید.
۶- وسایل را به شکل استاندارد بلند کنید
وقتی قرار است وسایلی مثل میز یا کمد را جابه‌جا کنید، هیچ‌وقت به مچ دست و بازوهایتان فشار وارد نکنید. همیشه پشت خود را صاف نگه دارید و بیشترین فشار را موقع بلند کردن اشیا به پاهایتان وارد کنید و تمام وزنتان را روی پاهایتان بیندازید. اگر در وضعیت نامناسب چیزی را بلند کنید، ممکن است باعث ایجاد فشار روی کمر، گردن و شانه‌هایتان و در نهایت آسیب جدی شود.
۷- کارها را مرحله به مرحله انجام دهید
بعضی از افراد ممکن است از روی تنبلی یا عجله کاری را سریع‌تر انجام دهند و مراحل لازم برای تکمیل آن را نادیده بگیرند. مثلا ممکن است از تجهیزات لازم و روش مناسب آن استفاده نکنند. اما تمام این رویه‌ها و وسایل ایجاد شده‌اند که از بروز خطر جلوگیری کنند؛ بنابراین بهترین گزینه دنباله‌روی از آن‌ها است.
۸- اطلاعات خود را نسبت به پروتکل‌ها و تجهیزات جدید به روز کنید
هر روز وسایل جدیدی اختراع می‌شوند و هر کدام از آن‌ها شیوه استفاده خاص خود را دارند. به همین دلیل وقتی وسایل جدید برای یک شرکت تهیه می‌شود، این بر عهده مدیران آن سازمان است که نحوه استفاده درست از آن‌ها برای جلوگیری از هر نوع خطری را به کارمندان و کارگران آموزش دهند.
۹- کارمندان جدید را راهنمایی کنید
این وظیفه اعضای باتجربه تیم است که اعضای جدیدتر را درمورد نحوه استفاده از وسایل و شیوه کار با آن‌ها راهنمایی کنند. مدیران سازمان باید این موضوع را به افراد باتجربه گوشزد کنند و در صورت لزوم برای ارائه آموزش‌ها سرمایه‌گذاری کنند.
۱۰- تا مي‌توانید آب بنوشید
اگر در طول روز به اندازه کافی آب بنوشید، به بدن خود کمک می‌کنید هیدراته بماند. در نتیجه به افزایش سطح هوشیاری و تمرکزتان هم کمک زیادی می‌کند. به خصوص در فصل زمستان که ممکن است کمتر تشنه شوید، نوشیدن آب را فراموش نکنید.
کلام آخر
اهمیت ایمنی در محیط کار به حدی است که به همه کارمندان و اعضای تیم یک شرکت توصیه می‌شود نکات مربوط به آن را به بهترین نحو درک و اجرا کنند. همچنین تمامی مدیران یک سازمان باید نسبت به ارائه تمامی آموزش‌های لازم برای کاهش خطر اطمینان حاصل کنند.
در این مقاله درمورد اهمیت رعایت نکات ایمنی در محیط کار با شما صحبت کردیم و ۱۰ نکته اساسی مربوط به نکات ایمنی را شما معرفی کردیم.
