با شنیدن کلمه خلاقیت ممکن است ذهن بسیاری از افراد به سمت بازی و سرگرمی برود و حتی آن را به کودکان ارتباط دهد. اما خلاقیت تنها یک ویژگی سرگرم‌کننده نیست، بلکه در حال حاضر از آن به‌عنوان یک مهارت مفید در محیط کار مدرن هم یاد می‌شود. خلاقیت سطح تفکر انتقادی و نوآوری را بالا می‌برد و بهره‌وری و افزایش رضایت کارکنان شرکت را به همراه دارد. خلاقیت در محیط کار یک ویژگی مهم است که شرکت‌های امروزی هنگام استخدام افراد، آن را به‌عنوان یک معیار مهم در نظر می‌گیرند. شاید در گذشته شرکت‌ها به‌هیچ‌عنوان از ایده‌های جدید حمایت نمی‌کردند و آن را خطری برای شرکت می‌دیدند، اما محیط رقابتی امروز، به شرکت‌ها اجازه نمی‌دهد که این مهارت را نادیده بگیرند. اگر شما هم به‌دنبال راهکارهایی برای افزایش خلاقیت در محیط کار هستید، با ما همراه باشید.
خلاق بودن یعنی چه؟
اگر مدت‌ها مشغول به انجام کاری باشید، ذهن شما تمایل دارد آن را با کمترین تلاش ممکن و با همان روش سابق انجام دهد. انجام کارها با همان روش همیشگی، آسان، بدون دردسر و البته خسته‌کننده است. اما ذهن خلاق همیشه تلاش می‌کند تا مسائل و مشکلات محیط کار را با روشی جدید حل کند. پس خلاق بودن را می‌توانیم توانایی تغییر چشم‌انداز تعریف کنیم. این تغییر ممکن است با شک، ترس و حتی خطراتی همراه باشد. اما ذهن خلاق ریسک می‌کند، شک و دودلی را نادیده می‌گیرد و با ترس مواجهه می‌شود.
خلاق بودن به معنای شکستن روال عادی کار و انجام کاری متفاوت برای دنبال کردن نتیجه‌ای متفاوت است. ترسیم هزار مسیر مختلف برای رسیدن به یک مقصد را می‌توانیم تعریف دیگری از خلاق بودن بدانیم. یعنی هر روز خود را به چالش بکشید و در پیش‌پاافتاده‌ترین کارها هم به دنبال روش‌های جدید باشید.
چرا خلاقیت در محیط کار اهمیت دارد؟
در گذشته خلاقیت در محیط کار تنها یک مزیت به شمار می‌رفت، اما در حال حاضر به دلیل وجود محیط بسیار رقابتی، این موضوع به یک ضرورت برای کارکنان تبدیل شده است. خلاقیت باعث می‌شود کسب‌وکارها با ایده‌های جدید و نوآورانه روبه‌جلو حرکت کنند. نتیجه خلاقیت در محیط کار چیزی فراتر از ارائه محصولات و خدمات جدید است و شامل بهره‌وری و کارایی بیشتر می‌شود.
با استفاده از تفکر خلاق در زندگی کاری روزمره خود می‌توانید کارهای سخت را آسان کنید و با نتایج شگفت‌انگیزی روبه‌رو شوید. خلاقیت در محیط کار مختص چند شغل خاص نیست و تمام افراد بدون در نظر گرفتن موقعیت شغلی خود می‌توانند ایده‌های جدید را برای رسیدن به نتیجه‌ای بهتر پیاده کنند. با توجه به اینکه تمام کارکنان از نظر احساسی روی شغل خود سرمایه‌گذاری می‌کنند و از آن امنیت می‌گیرند، خلاقیت می‌تواند ترس از شکست را تا حد زیادی کاهش دهد.
۸ راهکار برای افزایش خلاقیت در محیط کار
شرکت‌های موفق به دنبال استخدام افرادی هستند که می‌توانند کار را با ارزش افزوده بالایی انجام دهند، نه اینکه تنها به انجام یک کار مشغول باشند. پس می‌توان تصور کرد که در حال حاضر، خلاقیت در محیط کار چقدر برای شرکت‌ها اهمیت دارد و می‌تواند به نوآوری و کارایی آن کمک کند.
تقریبا در هر شغلی فرصت‌هایی برای خلاقیت و نوآوری وجود دارد. گاهی این خلاقیت‌ها تنها باعث پیشرفت‌های جزئی می‌شوند و گاهی آن‌ها نوآوری‌های بزرگ و تا حدودی مخاطره‌آمیز هستند. خلاقیت و نوآوری ذاتی نیستند و با انجام کارهایی می‌توانید این مهارت‌ها را در خود تقویت کرده و آن‌ها را تا حد زیادی چاشنی کار خود کنید. برای افزایش خلاقیت در محیط کار توصیه می‌کنیم:
۱. ناکارآمدی‌ها را پیدا کرده و برای انجام کارها به شیوه‌ای جدید فکر کنید
چه چیزی شما را در محل کار اذیت می‌کند؟ آیا انجام بخش‌هایی از کار بیشتر از آنچه که انتظار دارید، طول می‌کشد؟ آیا فکر می‌کنید فلان مرحله غیرضروری است؟ در مورد تمام این سوال‌ها و هر چیز آزاردهنده دیگری که در محیط کار دارید، فکر کنید و روال معمولی کارهایتان را زیر سوال ببرید. از خود بپرسید آیا روش بهتری برای انجام این کار وجود دارد؟
از موانع یا مشکلات احتمالی بزرگ‌تری که ممکن است به وجود بیاید، نترسید و تنها به چشم‌انداز روشنی که می‌توانید به آن برسید، فکر کنید. در فرایندهای کسب‌وکار و اداری همیشه می‌توانید یک روش را با روش بهتری جایگزین کنید. با این نگرش که روش فعلی موقتی بوده و کار شما یافتن راهی بهتر برای انجام کارها است، می‌توانید شیوه‌های جدید را کشف کنید.
۲. عملکردها و اقدامات شرکت‌های رقیب خود را بررسی کنید
یک راه عالی برای خلاقیت این است که از آنچه دیگران انجام می‌دهند، آگاه باشید. سایر بخش‌ها یا شرکت‌ها چگونه فرایندها را ساده‌تر می‌کنند؟ شرکت‌های دیگر در زمینه‌های مختلف چگونه با چالش‌هایی که شما دارید، مقابله می‌کنند؟ مشاغل مشابه در کشورهای دیگر چگونه کارها را انجام می‌دهند؟ همیشه مقاله‌ها و گزارش‌های کسب‌وکارها را مطالعه کنید و روی آن‌ها وقت بگذارید. کنجکاو بودن این امکان را به شما می‌دهد که ایده بگیرید و آن‌ها را برای شرکت خود پیاده کنید.
۳. از مردم پرس‌وجو کنید
با پرس‌وجو از افراد مختلف می‌توانید مشکلات را پیدا کنید، از آن‌ها ایده بگیرید و به روش‌های جدید و موثری دست پیدا کنید. مثلا از مشتریان خود بپرسید که محصولات یا خدمات شما چه مشکلاتی دارد. از تامین‌کنندگان برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها و بهبود کیفیت ایده بگیرید؛ یا حتی از همکاران خود در بخش‌های دیگر شرکت بپرسید که آن‌ها چگونه کار خود را بهبود می‌دهند. افراد خارج از کار معمولا مشکلات، شکاف‌ها و فرصت‌هایی را می‌بینند که ممکن است شما متوجه آن نشده باشید. پس صحبت با آن‌ها می‌تواند ایده‌های خلاقانه‌ای به شما بدهد و باعث ایجاد بهبودهایی در کار شود.
۴. جلسات طوفان فکری برگزار کنید
در یک جلسه طوفان فکری با افرادی از تیم‌های مختلف می‌توانید ایده‌های نابی برای چالش‌های کسب‌وکار خود به دست آورید. این جلسات برای مسائلی که به رویکردهای جدید نیاز دارند، بسیار مفید هستند. در جلسه طوفان فکری باید موضوع را به‌روشنی برای اعضای تیم بیان کنید، سپس معیارهای یک راه‌حل خوب را برای آن‌ها توضیح دهید. در نهایت ایده‌های عالی را گلچین کرده و برای اجرای آن‌ها برنامه‌ریزی کنید.
۵. ترس حاصل از ایده‌های جدید را نادیده بگیرید
اینکه ایده یا روشی قبلا انجام نشده به معنای اشتباه بودن آن نیست. احتمالا یا این ایده تابه‌حال به ذهن کسی نرسیده یا دیگران شجاعت عملی کردن این ایده را نداشته‌اند. پس تصور نکنید ایده شما چون جدید یا متفاوت از دیگران است، لزوما انجام آن امکان‌پذیر نیست. بر میل خود برای انجام کارهای راحت غلبه کنید. راحت بودن انجام یک کار به معنی صحیح بودن آن نیست. پس اجازه ندهید چالش‌های پیاده‌سازی ایده جدید شما را از تاثیرگذاری روی شرکت منصرف کند.
اگر تمام ایده‌هایی که تاکنون پیاده کرده‌اید، موفق بوده‌اند پس به‌اندازه کافی جسور نیستید. نوآوری شامل آزمایش کردن ایده‌هایی است که احتمال موفقیت ندارند. چون هر شکست یک فرصت یادگیری است. پس به‌خاطر ترس از شکست فرصت‌های یادگیری خود را از دست ندهید. شعار نوآوران و ایده‌پردازان این است: «من یا موفق می‌شوم یا یاد می‌گیریم، اما هرگز شکست نمی‌خورم.»
۶. مدیر خود را قانع کنید که چگونه ایده شما می‌تواند اهداف کسب‌وکار را تحقق بخشد
اگر می‌خواهید ایده‌های شما موردتوجه مدیر قرار بگیرد، باید آن را با نیازهای شرکت هم‌راستا دهید. پس به اهدافی که مدیر شما در طول جلسات در مورد آن‌ها حرف می‌زند، فکر کنید و از خود بپرسید که ایده من چگونه می‌تواند شرکت را به این هدف برساند؟ یا ایده من چگونه می‌تواند به صرفه‌جویی در وقت یا هزینه و حتی افزایش سود کمک کند؟ زمانی که ایده شما برای شرکت مفید و موثر باشد، در اولویت قرار می‌گیرد و حتی مدیران به آن منابع اختصاص می‌دهند.
۷. ایده‌ها را با همکارانتان به اشتراک بگذارید و فرهنگ خلاق را توسعه دهید
با صحبت کردن در مورد ایده‌هایتان، همکاران خود را به تفکر خلاق تشویق کنید. زمانی که می‌خواهید ایده خود را پیاده کنید، روند کارها را به همکارانتان اطلاع دهید. رویکردها و روش‌های جدید می‌تواند علاقه و توجه افراد را به خود جلب کرده و آن‌ها را برای ارائه ایده‌های جدید ترغیب کند. با این کار شما فرهنگ خلاقی را در شرکت ایجاد کرده‌اید که در آن، همه افراد به شیوه‌ای جدید فکر می‌کنند و برای انجام آن هیجان‌زده هستند. در چنین فرهنگی، خلاقیت تشویق و حمایت می‌شود.
۸. از ایده خود یک نمونه اولیه بسازید
با ساخت یک نمونه اولیه یا ماکت به مدیران، مشتری‌ها و سایر افراد نشان دهید که ایده شما در عمل چگونه کار می‌کند. سپس از آن‌ها نظر بخواهید و بازخوردهایشان را روی ایده خود پیاده کنید. حتی می‌توانید ایده محصولات یا خدمات جدید را با مشتریان خود هم آزمایش کنید و بازخورد بگیرید.
کلام آخر
اگر می‌خواهید در شرکت خود تاثیرگذار باشید باید رویکردهای جدیدی را برای انجام کارهای معمولی پیشنهاد دهید. افراد موفق کارها را به شیوه‌ای متفاوت از دیگران انجام می‌دهند. پس به خودتان اجازه داشتن تفکر خلاق بدهید و از ارائه ایده‌ها و روش‌های غیرمعمول نترسید.
ایده‌هایتان را به دلیل متفاوت بودن نادیده نگیرید و آن‌ها را با مدیر و همکاران خود در میان بگذارید. جستجو در اینترنت، کنجکاوی در مورد شرکت‌های مشابه داخلی یا خارجی و بررسی راهکارهای آن‌ها برای حل چالش‌ها می‌تواند باعث ایجاد جرقه‌هایی در ذهن شما شود.
منابع: Creativesomething / Forbes
